STORMVLOEDKERING VENETIE
Al sinds de stichting van de stad heeft Venetië te kampen met overstromingen, maar in de 20e eeuw volgden de hoogwaterstanden, ‘acqua alta’ in het Italiaans, elkaar steeds sneller op. Niet alleen stijgt de zeespiegel, de stad zakt ook weg in de onstevige ondergrond. Momenteel ligt Venetië tot 25 cm lager dan in 1897, toen het huidige officiële referentiepeil werd vastgesteld. De lokale relatieve zeespiegelstijging bedroeg tussen de Romeinse tijd en de 20e eeuw ongeveer twee meter, gemiddeld 13 cm per eeuw. De stad verzakt door een combinatie van natuurlijke oorzaken en menselijk handelen. Door het oppompen van grondwater, grootschalige vuilstort en de aanleg van het industriegebied van Marghera en de tot 18 meter diepe vaargeulen voor grote olietankers en cruiseschepen is de biologische balans tussen afzetting en erosie in de lagune verstoord. Ook eroderen de oeverranden in een hoger tempo door de golfslag die snelle motorboten veroorzaken. Op 36 plaatsen vloeit water uit het binnenland de lagune in, in de winter opgejaagd door de borawind. De ernstigste overstroming in de geschiedenis van de stad, waarbij het water op 4 november 1966 tot 1,9 meter boven het gemiddelde peil reikte, was te wijten aan een combinatie van overvloedige regenval in het achterland en een ongunstige piek in de getijdenresonantie van de Adriatische Zee, versterkt door een uitzonderlijke siroccowind. Het MOSE Project maakt deel uit van een initiatief van de landelijke overheid om de weerbaarheid van de kustregio’s te versterken met milieumaatregelen. Rond de lagune worden ook de zanderige stranden, steigers en kademuren in de wijde omgeving over een lengte van meer dan 60 kilometer verstevigd.
De stuw bestaat uit 78 scharnierende stalen caissons, die in rust in een betonnen bak op de zeebodem liggen en bij hoog water in een half uur tijd leeggepompt en omhoog gebracht kunnen worden. De caissons vormen dan een hoek van 60° met de zeebodem, en blokkeren zo de toevoer van water vanuit de zee. Elk segment is 20 meter breed, 5 meter dik en, afhankelijk van de diepte van de zeebodem, tot 30 meter lang, met een wanddikte van 120 mm. Als het overstromingsgevaar is geweken, kunnen de onderdelen in een kwartier tijd weer worden neergelaten door ze te laten vollopen met water. De kering is ontworpen om tot 60 cm zeespiegelstijging in de komende eeuw op te vangen en is functioneel tot een waterhoogte van 3 meter boven normaal. In een situatie tot 110 cm boven normaal volstaan andere maatregelen, zoals het opwaarderen van kades. Het maximale hoogteverschil tussen het water aan beide zijden van de kering is 2 meter. De drie ingangen kunnen ook afzonderlijk of ten dele worden gesloten door slechts enkele segmenten omhoog te brengen. De toevoer van zeewater in de lagune kan worden vertraagd door de breedte van een opening te verkleinen. De 380 meter brede ingang bij Chioggia wordt afgesloten door 18 segmenten, die bij Malamocco is 400 meter breed en krijgt er 19. De ingang bij het Lido is meer dan 800 meter breed en voorzien van een kunstmatig eiland in het midden, met ruimte voor 20 segmenten aan de ene en 21 aan de andere kant. Elk van de drie openingen wordt uitgerust met golfbrekers, opgebouwd uit acropods en sluizen om de doorgang voor de scheepvaart open te houden. De sluis bij Malamocco zal groot genoeg zijn voor de grootste schepen die in de haven van Mestre willen aanleggen.
Hoe werkt de Stormvloedkering bij Venetië?