Een verhaal over de eeuwige Nederlandse strijd tegen water
TEXEL
Kaart Texel
Toen Texel tijdens de Allerheiligenvloed in 1170 van het vasteland werd gescheiden, werd het een eiland. Het landschap van Texel wijkt sterk af van dat van de andere Waddeneilanden. De andere eilanden bestaan voornamelijk uit zand- en duingebied maar op Texel bleef in de ijstijd een dikke keileemlaag achter, waardoor de bodem veel vruchtbaarder is en het landschap zich anders heeft ontwikkeld. In het geologische tijdperk het Pleistoceen wisselden ijstijden en warmere perioden elkaar af. Gedurende een van deze koude perioden – het Saalien – werden Twente, Zuid-Drenthe, Zuid-Friesland, Wieringen en Texel bedekt met landijs afkomstig uit Scandinavië. Het met dit landijs meegevoerde keileem werd door het ijs opgestuwd en bleef na afloop van deze ijstijd achter. De Hoge Berg is het meest duidelijke voorbeeld van zo’n opstuwing.
In die betreffende ijstijd, het Weichselien, bereikte het ijs ons land niet, maar er heerste wel een bar klimaat. Grote hoeveelheden materiaal verstoven en werden op de ondergrond afgezet. In het daarop volgende tijdvak, het Holoceen, werden de lagere delen tussen de oude keileemafzettingen en het opgestoven dekzandpakket opgevuld met zeeklei. Dit oudste gedeelte van het huidige Texel wordt nu nog het ‘Oude land van Texel’ genoemd. Bij opgravingen zijn vuurstenen werktuigen gevonden die erop wijzen dat er in het Mesolithicum (8000 – 4500 voor Christus) al mensen op Texel woonden, vermoedelijk jagers die tijdelijk in het gebied actief waren. In de midden bronstijd, ongeveer 1000 voor Christus, was er waarschijnlijk wel sprake van permanente bewoning. De gevonden resten van grafheuvels in Den Burg wijzen daarop. Pas in de 16e eeuw kreeg Texel zijn huidige omvang door de inpoldering van Eierland, dat tot de 13e eeuw aan Vlieland vastzat. Door het ontstaan van het Eierlandse Gat werd Eierland een zelfstandig eiland en in 1835 raakte Eierland met Texel verbonden: het Anegat slibde dicht en op deze zandbank werd een zanddijk aangelegd.
Texel is het grootste Waddeneiland en biedt zonder twijfel de meeste afwisseling. De zeven dorpjes worden omringd door veel natuur. Texel heeft een grote vogelrijkdom en bijzondere planten, en net zo veel schapen als mensen. Het Nationaal Park Duinen van Texel beslaat meer dan een kwart van het eiland en ook in het midden van Texel en langs de Waddenzee liggen veel natuurgebieden.