Rottum ligt in het oostelijk deel van de Waddenzee en bestaat uit drie eilanden: Rottumeroog, Rottumerplaat en de Zuiderduintjes. De eilanden, onderdeel van de gemeente Eemsmond, liggen in een Natura 2000 rustgebied van de Waddenzee en zijn niet vrij toegankelijk voor het publiek. Alleen naar Rottumeroog organiseert Staatsbosbeheer ieder jaar een beperkt aantal excursies. In de jaren 50 is op Rottumerplaat (tot die tijd een zandplaat) een stuifdijk aangelegd als onderdeel van het onzalige plan om de hele Waddenzee in te polderen. Mede hierdoor is het een volwaardig Waddeneiland geworden. Rottumerplaat is nooit permanent bewoond geweest.
Tijdens het broedseizoen (van 1 april tot 1 augustus) verblijven zowel op Rottumeroog als op Rottumerplaat twee vogelwachters. Zij verrichten tellingen en waarnemingen, bewaken het eiland en melden verstoringen.
Rottumeroog en Rottumerplaat verplaatsen zich langzaam in oostelijke richting waardoor Rottumeroog op de Eemsmonding stuit. Of het eiland geheel zal verdwijnen en hoe lang dat eventueel nog zal duren, is niet te zeggen. In het najaar van 1998 braken de duinen aan de noordwestkant door. De beroemde tuin van de laatste voogd, Jan Toxopeus, verdween daarbij onder water. Niet lang daarna werd de voogdswoning door Rijkswaterstaat afgebroken. Aan de zuidoostzijde groeit Rottumeroog aan, maar minder dan dat het aan de andere kant verliest. Rottumerplaat groeit de laatste jaren juist enorm. Aan de noordkant van het eiland is een rif ontstaan dat het strand en de duinen aan de Noordzeekant beschermt. Wel zijn de Westerduinen in de afgelopen jaren geheel afgeslagen.