de maas
De rivier de Maas is met een lengte van 925 kilometer een van de belangrijkste rivieren van Europa. De Maas ontspringt in Frankrijk en stroomt door België en Nederland om vervolgens in de Noordzee uit te monden. De Maas wordt gevoed met regenwater en wordt, door de afwezigheid van hoge bergen met gletsjers in de buurt, niet beïnvloed door smeltwater uit de bergen. De rivier ontspringt in een heuvelachtig gebied ten noordwesten van de Vogezen in Frankrijk, het Plateau (de vlakte) van Langres. Deze vlakte ligt op ongeveer 400 meter hoogte, 100 meter hoger dan het hoogste punt van Nederland. Als een beekje van slechts enkele meters breed stroomt ze vanaf hier naar het noorden, richting België. Doordat er in Frankrijk steeds slechts kleine beken in de Maas uitmonden en de bodem erg poreus is, groeit de Maas een beetje, maar niet erg hard. In Frankrijk slingert de rivier door weiden, wijngaarden en bossen. Belangrijke zijrivieren, zoals de Ourthe en de Amblève, voegen zich in de Ardennen bij de Maas. In de buurt van Luik komt de Maas in wat vlakker terrein terecht en omdat de bodem daar erg hard is verdwijnt er geen water in de bodem. Bij Eijsden in Zuid-Limburg komt de Maas Nederland binnen en vormt hier tot Stevensweert de natuurlijke grens tussen Nederland en België. In Den Bosch voegt zich nog het water van de Dommel en de Dieze bij de Maas en bij de Biesbosch mengt het water van de Maas zich met het water van de Rijn. Via de Rotterdamse haven en het Haringvliet mondt de Maas uiteindelijk in zee uit.
De Maas is in Nederland en België ten behoeve van de scheepvaart gekanaliseerd. Er zijn veel grote bochten uit de rivier gehaald. Een nadeel hiervan was dat het water zo te gemakkelijk naar zee kon wegstromen. Om dit te voorkomen werden stuwen en sluizen gebouwd. Aan de vorm van de huidige dijken zijn de oorspronkelijke bochten soms nog goed te zien. Door de natuurlijke loop van de Maas trad deze vroeger bijna elke winter buiten haar oevers. In de wintermaanden, wanneer er een groot aanbod van water was, kon het water door de vele bochten in de Maas maar moeilijk worden afgevoerd. De rivier stroomde dan ook bijna elke winter over de dijk het aangrenzende land in. In sommige gevallen werd die dijk zelfs opzettelijk verlaagd om grote rampen te voorkomen. In de polders achter deze dijken stonden geen huizen, waardoor dit geen direct gevaar opleverde. Door de kanalisatie ten behoeve van de scheepvaart kon het water beter wegstromen en verminderde het aantal overstromingen aanzienlijk. Door de kanalisatie was de Maas echter wel veel korter geworden, terwijl toch dezelfde hoeveelheid water afgevoerd moest worden. Hierdoor steeg de waterstand. In de meeste gevallen kan het water veilig afgevoerd worden maar wanneer er in de Belgische Ardennen langdurig erg veel regen valt, stijgt het waterpeil in de Maas enorm. Soms is deze stijging zo groot dat de dijken toch nog te laag of te zwak blijken te zijn waardoor het achterliggende land overstroomt. Een enkele keer kan dit zo ernstig zijn dat het water echt een bedreiging voor de omwonenden vormt.
